Kamuoyunda “Büyükada davası” olarak bilinen, 2017 yılında Büyükada’da insan hakları konulu toplantı yaptıkları sırada gözaltına alınan 10 insan hakları savunucusu ile ilgili yargılama süreci, son sanık Taner Kılıç hakkındaki beraat kararının Yargıtay’da onanmasıyla sonlandı. Bu kararla, önce “ajanlık”la ardından “örgüt üyeliği” ile suçlanan davanın sanıklarının tümü 8 yıllık sürecin ardından beraat etmiş oldu.
T24’ten Gökçer Tahincioğlu’nun haberine göre, bir eğitim çalıştayı için İstanbul Büyükada’da toplanan, farklı sivil toplum örgütlerine mensup 10 insan hakları savunucusu, çalıştayın 5. günü olan 5 Temmuz 2017’de düzenlenen polis baskınıyla gözaltına alındı. Ailelerine ve avukatlarına haber verilmeyen insan hakları savunucularının gözaltına alındığı, tesadüfen akşam saatlerinde öğrenildi.
17 Temmuz 2017 tarihinde savcılığa çıkarılan hak savunucuları iktidara yakın gazeteler tarafından “ajanlıkla” suçlandı. AK Parti milletvekillerinden bazıları, Büyükada’da ajanların toplanması için otellerde özel bölmeler yapıldığını, bunlardan haberdar olduklarını iddia etti. Gözaltına alınan hak savunucularının tutuklu gazetecilerle dayanışmak üzere kurdukları Whatsapp gruplarındaki yazışmalar da basına sızdırıldı ve ajanlık yaptıklarına kanıt olarak sunuldu.
Ancak savcılık, gözaltına alınanlara “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına hareket etmek” ve “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamaları yöneltti.
18 Temmuz 2017 tarihinde savcılığa çıkarılan İdil Eser (Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü), Özlem Dalkıran (Helsinki Yurttaşlık Derneği), Günal Kurşun (İnsan Hakları Gündemi Derneği), Veli Acu (İnsan Hakları Gündemi Derneği), Ali Garawi (İsveç vatandaşı-insan hakları eğitimcisi), Peter Steudtner (Almanya vatandaşı-insan hakları eğitimcisi) tutuklandı.
Nalan Erkem (Helsinki Yurttaşlık Derneği), Şeyhmus Özbekli (Hak İnisiyatifi), İlknur Üstün (Kadın Koalisyonu) ve Nejat Taştan (Eşit Haklar İçin İzleme Derneği) adli kontrol ve yurt dışına çıkış yasağıyla serbest bırakıldı. Erkem ve Üstün de savcılığın itirazı üzerine tutuklandı. Böylece tutuklu sayısı 8’e yükseldi. Yaklaşık 3 ay sonra hazırlanan iddianamede de ajanlık değil, örgüt üyeliği suçlaması yöneltildi.
İddianamede, 10 ismin yanına, hakkında daha önce dava açılan ve tutuklanan Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı avukat Taner Kılıç da sanık olarak eklendi. Kılıç, örgüt üyeliği ile suçlandı. İlk duruşmada 8 tutuklu sanık, 113 günün ardından tahliye edildi. Kılıç’ın tutukluluğu ise bir süre daha devam etti.
3 Temmuz 2020‘deki karar duruşmasında, İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi, Af Örgütü Onursal Başkanı Taner Kılıç’a “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 6 yıl 3 ay, hak savunucuları Günal Kurşun, İdil Eser ve Özlem Dalkıran’a ise “terör örgütüne bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan 2 yıl 1 ay hapis cezası verdi. Nalan Erkem, İlknur Üstün, Ali Gharavi, Peter Steudtner, Veli Acu, Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli hakkında ise beraat kararı verdi.
Yargıtay 3. Dairesi, 17 Ekim 2022’de yerel mahkemenin hükmünü bozdu. Kararda, Kılıç hakkında eksik soruşturma yürütüldüğü belirtildi. Hapse mahkum edilen diğer isimlerin de beraatinin gerektiği vurgulandı.
Yeniden yapılan yargılama 6 Haziran 2023’te karara bağlandı. İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi, Kılıç dahil tüm sanıkların beraatine hükmetti. Savcılık ise Kılıç yönünden karara itiraz etti.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 8 yıl devam eden yargılama sürecini kısa süre önce bitirdi. Daire, savcının itirazını reddederek, Kılıç hakkındaki beraat hükmünü onadı. Böylece beraat kararı kesinleşti ve Büyükada davasının 11 sanığının tamamı suçlamalardan aklanmış oldu.
(ALINTI)
